Commissiedebat zwangerschap & geboorte

19 oktober 2023

Op dinsdag 10 oktober vond het commissiedebat zwangerschap en geboorte plaats. De Kamer vroeg onder andere aandacht voor de eigen bijdrage in de kraamzorg, de capaciteitsproblemen in de geboortezorg en de 45-minutennorm. Ook werden er zorgen geuit over de mogelijke sluiting van de afdeling verloskunde in ziekenhuis Zoetermeer.

Eigen bijdrage kraamzorg

De heer Kwint (SP) vroeg aandacht voor het feit dat kraamzorg vooral door arme gezinnen minder wordt afgenomen vanwege de eigen bijdrage. Terwijl er ook bekend is uit onderzoek dat gezinnen die minder kraamzorg afnemen later in het jaar vaak meer medische kosten maken. Er werd gevraagd om de eigen bijdrage te schrappen om ouders met een laag inkomen ook meer rust en begeleiding te gunnen.

Minister Kuipers gaf hierop aan dat het nog de vraag is of de eigen bijdrage zou moeten worden geschrapt. Hij gaf aan dat er een pilot in Limburg heeft gelopen waarin gezinnen in een kwetsbare positie de eigen bijdrage niet hoeven te betalen. De uitkomsten van de pilot worden in het najaar verwacht en een eventuele beslissing over de eigen bijdrage in de kraamzorg is vervolgens aan een volgend kabinet.

Capaciteitsproblemen in de geboortezorg

Ook gaf de heer Kwint aan dat het niet vreemd is dat er een groot tekort is aan kraamverzorgenden omdat zij veel te weinig verdienen. De minister gaf hierop aan dat het tekort aan kraamverzorgenden meer redenen heeft dan alleen het salaris maar dat er ook zaken spelen als professionele autonomie, zeggenschap en ontwikkelmogelijkheden. Om personeel te behouden en afspraken te maken over salarissen zijn allereerst de werkgevers aan zet. Binnen het programma Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg & welzijn (TAZ) ondersteunt VWS hen om een beweging richting goed werkgeverschap te maken. Daarbij is het ook goed dat ZN en het bestuurlijk overleg geboortezorg momenteel onderzoek laten doen naar de loonontwikkeling in de kraamzorg.

De heer van Houwelingen (FVD) en de heer Van der Staaij (SGP) uitten hun grote zorgen nadat er een petitie is aangeboden aan de Kamer door bezorgde mensen over de mogelijk sluiting van de afdeling verloskundige in het ziekenhuis in Zoetermeer. Minister Kuipers gaf aan dat het belangrijk is dat er kwalitatief goede geboortezorg wordt geboden op elk moment dat nodig is, en dat het daarom heel belangrijk is om de onderzoeken af te wachten naar de geboortezorg in Zoetermeer en omgeving. Zo loopt er bijvoorbeeld een onderzoek naar de impact op de geboortezorg als er in Zoetermeer geen bevallingen meer kunnen plaatsvinden.

45-minutennorm

Minister Kuipers gaf aan dat het belangrijk is dat kwalitatief goede acute zorg voor iedereen toegankelijk is en dat de huidige 45-norm dit zorgbreed, en dus ook in de geboortezorg, niet waarborgt. Daarom wordt er momenteel gezocht naar een alternatief, maar de norm wordt niet vervangen voordat er grondig gesproken is met patiëntenverenigingen, beroepsgroepen en het Zorginstituut en er een alternatief voorhanden is voor verloskunde, maar ook voor andere aandoeningen. De Kamer heeft op dit moment de besluitvorming om tot nieuwe normen te komen controversieel verklaard, dus momenteel worden hier geen besluiten over genomen en is dit aan een volgend kabinet.

Babysterfte en Kansrijke start

Meneer van de Staai gaf in het debat aan dat hij erg blij is dat er op het gebied van babysterfte stappen zijn gezet en dat het er niet meer zo dramatisch voor staat als in 2011. Hij zei blij te zijn met het programma Kansrijke Start, omdat hiermee veel meer aandacht is gekomen voor een goede leefomgeving: stabiel gezin, gezonde leefstijl en vroegsignalering in de eerste levensfase van kinderen. Minister Kuipers zei dat hij inderdaad blij is dat er richting 2015 verbeteringen zijn geweest vanaf 2011, maar dat we zouden willen dat deze verbeteringen verder doorzetten en dat Nederland , gezien onze geografie en expertise, de laagste babysterfte van Europa zouden moeten hebben. Kuipers: “sinds 2015 zijn de cijfers ongeveer stabiel, maar we zitten absoluut niet op het laagste niveau van Europa. Dat heeft alles te maken met opzoeken van de samenwerking en vorming van samenwerkingsverbanden. Daarom ben ik ook blij met de verloskundige samenwerkingsverbanden, met de prachtige voorbeelden die er zijn, maar ook met de gesprekken in de acute zorgregio’s over hoe we dat optimaal doen”.

Wil je meer lezen? Hier vind je het conceptverslag van het debat Zwangerschap en geboorte.