Europese cijfers perinatale sterfte; Nederland in de middenmoot
17 november 2022
Op 15 november jl heeft minister Kuipers de kamer geïnformeerd over de stand van zaken geboortezorg. Hij schrijft dat de zorgbrede uitdagingen ten aanzien van de capaciteit ook duidelijk zichtbaar in deze sector zijn. “Een tekort aan gespecialiseerde verpleegkundigen en kraamverzorgenden en onvoldoende plek in ziekenhuizen zijn signalen die ik helaas goed ken. Het vraagt van de sector ultieme samenwerking, zowel binnen het medisch als met het sociaal domein, en daarnaast creativiteit om dit het hoofd te bieden.”
Kernpunten van de brief zijn:
- Integrale geboortezorg is de koers, daar is eenieder het over eens. Deze moet optimaal ondersteund en gestimuleerd worden.
- Aan die integrale samenwerking is en wordt nog altijd hard gewerkt, maar daarmee zijn we er nog niet.
- Recente Europese vergelijkingscijfers over 2019 bevestigen dit. We blijven op verschillende indicatoren steken in de middenmoot. Nationale cijfers over 2021 volgen begin december 2022 op www.peristat.nl.
- Extra inzet is nodig en de aanbevelingen uit het RIVM-rapport ‘Beter weten: een beter begin’ uit 2020 worden dan ook grotendeels opgevolgd en zijn in uitvoering.
The European Perinatal Health Report 2015-2019
Op dezelfde 15e november is het door Kuipers al genoemde het onderzoek -The European Perinatal Health Report 2015-2019- naar buiten gebracht. Dit vergelijkende onderzoek in 23 Europese landen laat zien dat Nederland dezelfde positie behoudt in de internationale rangorde.
Eens in de vier jaar worden de Europese cijfers van de perinatale sterfte gepubliceerd. Perined verzorgt hiervan de Nederlandse cijfers. In het onderzoek wordt onderscheid gemaakt tussen foetale en perinatale sterfte. Foetale sterfte is sterfte vóór de geboorte. Hierbij wordt gekeken naar foetale sterfte bij een zwangerschapsduur van 28 weken of meer. Neonatale sterfte is sterfte tot 28 dagen na de geboorte. Hierbij worden de cijfers van neonatale sterfte bij een zwangerschapsduur van 24 weken of meer vergeleken. De foetale en neonatale sterfte vormen bij elkaar opgeteld de perinatale sterfte.
Conclusie: het kan beter
Nederland staat qua perinatale sterfte op de 14e plaats van de 23 landen (zie figuur in het bijgevoegde persbericht). Wat betreft de foetale sterfte staat Nederland op de 8e plaats en voor de neonatale sterfte op de 17e plaats. De Nederlandse positie in deze rangordes is onveranderd t.o.v. eerdere rangordes uit 2015 met dezelfde landen.
De conclusie uit het onderzoek is dat Nederland in 2019 opnieuw een middenpositie inneemt en dat dit beter kan. De inzet op preventie om risicofactoren te verminderen en verder onderzoek, blijven belangrijk. De Nederlands populatie wordt minder gezond en sociaaleconomische factoren (armoede, slechte woonomstandigheden, stress) spelen een steeds grotere rol. Ook is duidelijk dat onze populatie heterogener wordt. Daarmee nemen de risico’s op ongewenste uitkomsten toe.
Het RIVM concludeerde eind 2020 al dat met de huidige risicofactoren in beeld de geboortezorg én andere partijen alle zeilen bij moeten zetten om het huidige sterftecijfer verder te verlagen. Een verbreding naar en verbinding met het sociaal domein is absoluut noodzakelijk. Niet-medische risicofactoren zoals armoede en sociale achterstanden leveren immers een belangrijke bijdrage aan de perinatale sterfte.
Webinar op 12 december
Op 12 december organiseren wij samen met Perined een webinar over de cijfers. Naast de cijfers van het The European Perinatal Health Report 2015-2019, komen met name de jaarlijkse Nederlandse Perined-cijfers aan bod. Deze cijfers gaan over 2021 en worden begin december bekend gemaakt. Binnenkort ontvang je meer informatie over dit webinar. Je kunt je hier vast aanmelden.