Terugkijken webinar en Q&A over prenataal huisbezoek JGZ
6 december 2021
Donderdag 18 november jl. presenteerde het CPZ een webinar over het prenataal huisbezoek JGZ. Gemeenten zijn vanaf 1 juli 2022 verplicht een huisbezoek aan zwangeren en gezinnen in kwetsbare situaties uitgevoerd door JGZ aan te bieden.
Vertraging invoering
De wettelijke verplichting voor gemeenten om een huisbezoek voor kwetsbare situaties aan te bieden zou oorspronkelijk per 1 januari 2022 ingaan. Twee weken geleden werd duidelijk dat de politieke werkelijkheid van vandaag op sommige dossiers voor enige vertraging zorgt. De invoering van het prenataal huisbezoek door de JGZ is één van die vertraagde dossiers. De nieuwe inwerkingtreding van het wetsvoorstel wordt daarom 1 juli 2022.
Webinar
In dit webinar sprak Marlies Buurman (CPZ) met Elle Struijf, Gerdien Halfman (Kraamzorg Zuid-Gelderland), Jeske Kooijman (gynaecoloog St. Antonius Ziekenhuis) en Floor Erlings (verloskundige) over het nut van een prenataal huisbezoek, het belang van een goede samenwerking in de geboortezorgketen (Verloskunde, kraam en JGZ) en de kansen die het prenataal huisbezoek biedt in het verstevigen van de samenwerking tussen met medisch en sociaal domein.
Het webinar kun je nu terugkijken:
Tijdens het webinar zijn vele vragen gesteld. Niet alle vragen konden beantwoord worden tijdens het webinar. Hieronder vind je alle relevante items nogmaals op een rijtje. De antwoorden komen bijna allemaal van Elle Struijf. Elle Struijf is arts maatschappij en gezondheid met een jarenlange brede ervaring in de jeugdgezondheidszorg. Van consultatiebureau tot directeur en strategisch beleidsadviseur. Sinds 2003 is Elle actief betrokken bij alle ontwikkelingen rond VoorZorg, de effectieve interventie voor aanstaande gezinnen in zeer kwetsbare omstandigheden. Nu is zij werkzaam als adviseur jeugdgezondheid bij het NCJ en projectleider van de handreiking Prenataal Huisbezoek JGZ voor zwangeren in een kwetsbare situatie.
| Vraag | Antwoord |
| Mag je als zorgverlener de gegevens van een cliënt doorsturen naar de JGZ voor een PHB? | Het prenataal huisbezoek heeft een vrijwillig karakter. Als zorgverlener mag je niet zomaar de gegevens van de cliënt doorsturen naar de JGZ. Ook niet als het enkel naam/adres betreft en daarvoor toestemming/instemming is gegeven. Je kunt uiteraard wel adviseren om ondersteuning/hulp te zoeken bij de JGZ. Hulp kan worden geboden bij het doorgeleiden van de kwetsbare doelgroep naar de JGZ. Als de behandelrelatie eenmaal is gelegd, gelden de normale regels over gegevensuitwisseling. |
| hoe kijken jullie naar de interpretatie over vrijwilligheid? Ouders moeten immers zelf contact zoeken met het JGZ. | Het PHB moet door de cliënt aangevraagd worden. Daar waar dat niet mogelijk is kan een zorgprofessional de cliënt ondersteunen bij het maken van een afspraak. De aanvraag vanuit een zorgprofessional is beperkt vanwege de AVG wetgeving. |
| Hoe laat je een zwangere zichzelf aanmelden bij JGZ als er bijvoorbeeld sprake is van een taalbarrière? | De zorgprofessional kan de cliënt helpen bij het doen van de aanvraag. |
| Betekent dit ook dat de kraamzorg in de kraanwerk geen warme overdracht mag doen als Jgz nog niet thuis is geweest? (Bij een 1e zws) | Een warme overdracht is natuurlijk geen probleem, als je dat doet waar de ouders bij zijn. En juridisch mag je, mits met toestemming, zeker wel overdragen; het is specifiek voor het PHB JGZ waar de AP (Autoriteit Persoonsgegevens) deze regel benoemd heeft, en het feit dat de politiek er momenteel zwaar aan tilt. De zorg zit hem denken we met name bij de terminologie: ‘Huisbezoek’ en ‘Gezinnen in een kwetsbare situatie’; in de Handreiking staat al vermeld, dat het huisbezoek in overleg met de ouders is, en als een ouder liever een andere vorm van contact heeft, dat uiteraard ook kan. Ook de term gezinnen in een kwetsbare situatie lijkt angst op te roepen, terwijl er veel gezinnen zijn waarbij een Prenataal Huisbezoek passende ondersteuning kan realiseren. |
| Hoe zit het met overdracht van gegevens/behandelrelatie als een zwangere al hulp krijgt vanuit het sociaal domein en zij de zwangere (met toestemming) willen aanmelden voor een PHB bij de JGZ? | Het PHB moet door de cliënt aangevraagd worden. Daar waar dat niet mogelijk is kan een zorgprofessional de cliënt ondersteunen bij het maken van een afspraak. De aanvraag vanuit een zorgprofessional is beperkt vanwege de AVG wetgeving. |
| Een juridisch technische vraag (ter duiding) waarom mag een huisarts een patiënt wel (met NAW en medische gegevens) naar een specialist verwijzen. Als patiënt heb je dan immers (bij de eerste keer ) ook nog geen behandelrelatie. | Een warme overdracht is natuurlijk geen probleem, als je dat doet waar de ouders bij zijn. En juridisch mag je, mits met toestemming, zeker wel overdragen; het is specifiek voor het PHB JGZ waar de AP (Autoriteit Persoonsgegevens) deze regel benoemd heeft. |
| wij hebben het de signaleerders en ouders zelf gemakkelijk gemaakt middels een digitaal aanvraagformulier op onze website, maar toch blijven de aanvragen achter, als de aanvraag echt alleen mag samen met client en niet aansluitend aan het consult met de signaleerder, verwacht ik te weinig aanmeldingen | het vraagt momenteel zeker creativiteit en samenwerking om de gezinnen die ondersteuning willen, maar niet zelf kunnen of durven aan te melden, toch in contact te brengen met de JGZ voor een PHB JGZ |
| Kennis van sociale kaart door JGZ helpt niet bij het oplossen van de wachtlijsten bij de diverse zorgaanbieders. Hoe pakken we dit aan? | Mee eens, en een PHB JGZ kan uiteraard niet alle problemen oplossen. Wat wel gedaan kan worden is samen met de ouders kijken naar wat er wel mogelijk is, ouders steun geven. En anderzijds de gemeente goed informeren over bestaande problemen en mogelijke aanpak. |
| Op welk moment in de zwangerschap denken jullie dat het PHB JGZ het beste gedaan moet | Het hangt uiteraard van de vraagstelling af. Bij ernstige problematiek zo vroeg mogelijk, zodat er ook zo vroeg mogelijk passende steun geboden kan worden en de zwangerschap zo goed mogelijk gedragen wordt. Ondersteunende interventies als VoorZorg of Stevig Ouderschap kun je het beste zovroeg mogelijk inzetten. Bij andere vragen kun je met de ouders overleggen wat voor hen het beste moment is. |
| in hoeverre kan de JGZ een wijkteam of andere zorg in het sociale domein inzetten? | Inzetten is een zwaar woord, maar in een goede samenwerking kan gekeken worden wat de mogelijkheden zijn en kunnen afspraken gemaakt worden. Lokale coalities doen dit al vaak. |
| Wat is de reden dat PHB geen onderdeel is van de Publieke Gezondheidszorg Asielzoekers, juist een hele kwetsbare groep waar een groot deel binnenkort statushouder is in Nederland | Dit heeft met de wet te maken, en het ministerie waar de JGZ en waar de Asielzoekers onder vallen. Uiteraard gelden heel veel adviezen in de Handreiking PHB JGZ ook voor de ondersteuning van asielzoekers. |
| heeft de JGZ ook banden met andere instanties. Zoals de willam schrikker stichting? | De samenwerking is centraal, ook met de gecertificeerde instellingen (GI’s) zoals de William Schrikker Stichting. Maar dit is niet direct waar we aan denken bij het PHB JGZ. |
| Wat te doen als cliënt niet vrijwillig aan wil melden en geen behandelrelatie met JGZ, en er is verdenking op een ernstig PS probleem? | Vrijwilligheid en steun willen ontvangen is cruciaal. Als een cliënt dit niet wil, dan doe je als signalerende professional wat je altijd doet: de zorg verlenen en bij risico’s voor het kind contact met Veilig Thuis. Zo staat het ook in de Handreiking |
| een idee van 1 van mijn voorzorgclienten is om als JGZ inloopspreekuur bij de verloskundige te doen. Leuk idee!? | Ik vind het een fantastisch idee…. we zullen het meenemen: in zozeer in de huidige handreiking, maar wel bij een update. |
| welke voordelen hebben jullie ervaren van het prenataal huisbezoek? | Ik denk dat deze vraag met het beeld van de samenwerking in Utrecht beantwoord is. En ik adviseer om ook nog eens naar de webinar van de samenwerking Verloskundige-Kraamzorg-JGZ in Meppel te kijken. En misschien in de eigen regio aan een cliënt vragen |
| is er ook een filmpje voor ouders? | Wij zijn nog met VWS aan het kijken naar de mogelijkheiden |
| in hoeveel talen is brochure beschikbaar? | Op dit moment alleen in het Nederlands, VWS kijkt nog naar de mogelijkheden om het ook in andere talen te kunnen aanbieden |
| Werkt de registratie PHb al via blauwdruk Prenatale registratie JGZ? | Helaas nog niet: het prenatale ouderdossier JGZ is eigenlijk noodzakelijk, maar we zijn nog niet bij machte geweest om dit ook daadwerkelijk operationeel te maken. |
| Is er ook voldoende expertise om ouders met een (licht) verstandelijke beperking in dit huisbezoek te begeleiden? | Het uitgangspunt is dat de JGZ met alle ouders goed in contact kan komen. Training en scholing rond LVB hoort bij de JGZ. En anders zou er met de lokale MEE contact opgenomen moeten worden. |
Lees ook
