Webinar terugkijken: “Eén glaasje kan toch wel?”: Waarom het cruciaal is om het gesprek over een alcoholvrije zwangerschap aan te gaan.

6 november 2024

“Een glaasje kan toch geen kwaad?” Het is een veelgehoorde opmerking, maar wist je dat alcoholgebruik voor, tijdens en na de zwangerschap risico’s met zich meebrengt voor zowel de moeder als het kind? Als zorgverlener speel jij een cruciale rol in het bespreekbaar maken van dit onderwerp.

Waarom is dit belangrijk? Alcohol drinken is veelal sociaal geaccepteerd. Het gesprek aangaan over alcoholgebruik als zorgverlener kan als lastig worden ervaren. Toch kan het tijdig bespreken van alcoholgebruik bij (aanstaande) ouders een groot verschil maken voor de gezondheid van zowel de moeder als het ongeboren kind.

Op 5 november 2024 ging en Jolijn Betlem in gesprek met Daan Sartorius (projectmedewerker jeugd bij Trimbos), Tessa Cox (fertiliteitsarts en lid van de Taskforce Alcoholvrije Start), en Milly Neuman (projectmedewerker programma Tabak bij Trimbos)

• Belang van bespreekbaarheid: Milly benadrukte dat zorgverleners een cruciale rol hebben in het bespreekbaar maken van alcoholgebruik rondom zwangerschap. Alcoholgebruik komt vaker voor dan verwacht, zelfs onder hoogopgeleide vrouwen, en brengt serieuze risico’s met zich mee. Uit de monitorstudies blijkt dat veel vrouwen verwachten dat hun zorgverleners dit onderwerp aanstippen; er is dus een mandaat om het gesprek aan te gaan..
• Preconceptiefase: Tessa legde uit dat alcohol een negatieve invloed heeft op sperma bij mannen en de hormoonhuishouding bij vrouwen. Ze benadrukte het belang van het bespreken van alcoholgebruik met beide partners, omdat de risico’s geheel te vermijden zijn.
• Effecten van alcohol tijdens de zwangerschap: Alcohol kan leiden tot diverse ontwikkelingsproblemen, zoals vroeggeboorte, laag geboortegewicht, en problemen in hersenontwikkeling en motoriek. De term FASD (Foetaal Alcohol Spectrum Disorder) wordt gebruikt als koepelterm voor deze effecten.
• Verschil met vroeger: Er was ooit het idee dat kleine hoeveelheden alcohol of consumptie tijdens de eerste zes weken minder schadelijk zouden zijn. Tessa benadrukte dat we nu beter begrijpen dat zelfs minimale hoeveelheden een negatief effect kunnen hebben.

Dit webinar bood waardevolle inzichten en handvatten voor zorgverleners om dit belangrijke gesprek aan te gaan en kun je nu terugkijken!

Terugkijken:

Handige links:

Taskforce Alcoholvrije Start Trimbos

Alcoholvrijzwanger.nl

Allesoverdrinken.nl

Gasten

Daan Sartorius werkt bij het Trimbos-instituut aan een gezonde start voor ieder kind, met een focus op een zwangerschap zonder middelengebruik. Hij richt zich specifiek op de pre- en periconceptieperiode – de periode voor de zwangerschap of wanneer mensen net zwanger zijn. Dit doet hij onder andere door informatiemateriaal te ontwikkelen over de risico’s van alcoholgebruik rondom de zwangerschap, zoals folders en e-learnings. Daarnaast ondersteunt hij bij het opstellen van lokale zorgpaden.

Tessa Cox is al 20 jaar werkzaam als arts in de voortplantingsgeneeskunde, waarvan de laatste 7 jaar bij Medisch Centrum Kinderwens. Zij begeleidt mensen met een kinderwens, startend met onderzoek naar de oorzaken van het uitblijven van zwangerschap. Na het stellen van een diagnose stelt zij samen met de wensouders een behandelplan op en ondersteunt hen tijdens diverse vruchtbaarheidsbehandelingen, waarbij ook gebruikgemaakt kan worden van donoreicellen, donorzaadcellen en donorembryo’s. In haar spreekkamer staan gesprekken over leefstijl centraal, met als doel de kans op gezonde zwangerschappen te optimaliseren.

Milly Neuman werkt ruim vijf jaar bij het Trimbos-instituut op het gebied van stoppen met roken. Zij heeft diverse blogs geschreven over de kansen en de uitdagingen van dit onderwerp. Daarnaast is Milly mediator en geschoold in gesprekstechnieken waarbij ze moeilijke onderwerpen niet uit de weg gaat.