Webinar ‘Zorgverdeling binnen de geboortezorg’ terugkijken
5 december 2022
‘De tweede lijn wordt steeds lastiger bereikbaar, dus alle zorg zonder harde medische indicaties, kan in de eerste lijn blijven’. Wat vind jij van deze stelling? Over deze en nog veel meer interessante stellingen hebben we donderdag 1 december jl. gediscussieerd samen met onze gasten live in het webinar ‘Zorgverdeling in de geboortezorg’.
Het webinar werd live vanuit de studio uitgezonden. Jolijn Betlem van het CPZ ging met verloskundigen, een gynaecoloog en een adviseur van Samergo (een Regionale Ondersteuning Structuur) in gesprek over het thema zorgverdeling. Hoe doen we dat dan? Om welke zorg gaat het precies? En wat loopt al goed en wat is lastiger?
We spraken met drie zorgverleners uit twee regio’s. Eerstelijns verloskundige Cindy de Vries-Portier, klinisch verloskundige Louisa Hoogmoed en gynaecoloog Joost Zwart. Aan de hand van voorbeelden kregen we een beeld van welke verschuiving er plaats kan vinden en wat de randvoorwaarden hierbij zijn.
Wouter Meijer werkt bij een ROS (regionale ondersteuningsstructuur). Bij hen in de regio wordt een menukaart ontwikkeld. Deze kaart helpt de VSV’s in hun overwegingen over substitutie van zorg vanwege het capaciteitstekort in de regio. “Het document is echt bedoeld als keuzemenu. Het schrijft niet voor. VSV’s kunnen er zelf mee aan de slag. We keken hierbij niet alleen naar de theorie, maar vooral ook naar de praktijk.
Webinar terugkijken
Q&A
Vragen gesteld tijdens het webinar:
Het resultaat is hetzelfde, want bij allebei begeleidt de verloskundige de baring. Bij bd-indicatie hebben de zwangeren geen CTG-indicatie, bij de Bami over het algemeen wel. Bij de bd is de 1e lijn verantwoordelijk en bij de Bami-indicatie de 2e lijn.
Als er nieuwe verantwoordelijkheden zich voordoen voor de kraamverzorgster zal zijn daar voor geschoold moeten worden. Bij het verplaatsen van zorg hoort ook scholing van professionals. Veelal wordt dit regionaal of landelijk vanuit de opleidingen aangeboden.
Als je kijkt naar al het personeel in de geboortezorg zijn er genoeg professionals. Echter het aanbod van m.n. natale zorg is momenteel scheef verdeeld: veel natale zorg in de tweede lijn. Het aanbod zal dus anders verdeeld moeten worden. Verschuiving van zorg is dan 1 van de mogelijkheden. Laag complexe zorg past beter in de eerste lijn en hoger complexe zorg beter in de tweede lijn. In de regio Rijnmond is een ROAZ-onderdeel daarmee aan de slag en kijkt naar het brede pallet. Individueel gaan we de regio Utrecht ook niet verder helpen.
Vanuit capaciteit van ruimte en personeel is niet alles mogelijk helaas. Wel zal regionaal gekeken moeten worden hoe de wens vanuit de cliënten zo goed mogelijk na te streven vanuit het capaciteitsvraagstuk.
Uiteraard moet meegenomen welke zorg waar mogelijk is. Het mag niet het doel zijn het ene tekort met een nader tekort op te lossen.
Er blijkt vanuit de landelijke cijfers geen tekort aan 1ste lijns verloskundigen. Dat neemt niet weg dat het regionaal anders kan zijn. Vanuit capaciteit is de tweede lijn zich naders gaan organiseren. Mogelijk is dit voor de eerste lijn ook een optie om efficiënter toch dezelfde zorg aan te kunnen bieden.
Vanuit het CPZ is de vraag lastig te beantwoorden of niet alle ziekenhuizen gebruik kunnen maken van kraamverzorgenden. Dit is afhankelijk van een regio inclusief zorgverzekeraars. Qua capaciteit lijkt het interessant om deze optie verder te onderzoeken.
De IGO heeft alle budgetten van de geboortezorg en onderhandelt zelf met de verzekeraars. We hebben het daarbij echt over de inhoud en de kwaliteit en niet alleen over de tarieven zelf. We zitten daar met de 1e en de 2e lijn en de kraamzorg en de financieel adviseur en manager van het ziekenhuis samen bij de grote partijen aan tafel. De meeste overleggen gaan overigens met de financieel manager.
Een werkgroep met zorgverleners uit verschillende VSV’s in Zuidwest-Nederland heeft een menukaart opgesteld met maatregelen die kunnen bijdragen aan het verminderen van de capaciteitsproblemen in de geboortezorgketen. Er zijn 3 categorieën aan maatregelen:
(1) het herbeoordelen van werkafspraken, waaronder het beperken van inleidindicaties, het verkorten van ligduur en risicoselectie,
(2) het ontwikkelen van protocollen waarbij wordt ingezet op substitutie van zorg en
(3) het reorganiseren van zorg.
De menukaart geeft inzicht in maatregelen die binnen de VSV’s overwogen kunnen worden voor de substitutie van zorg en het verkorten van de ligduur. Het document is niet bedoeld een totaalbeeld te geven. Er zijn namelijk meer lokale initiatieven die hierop een aanvulling kunnen zijn. De huidige toepassing van de menukaart verschilt tussen de VSV’s in onze regio. Daarom bevat de menukaart ook verdergaande opties om in gezamenlijkheid te verkennen en in de toekomst mogelijk uit te voeren.
Menukaart substitutie en ligduurverkorting geboortezorg – ROAZ-regio Zuidwest-Nederland
Meer informatie over de sprekers:
Cindy de Vries-Portier heeft tijdens haar opleiding aan de Kweekschool voor Vroedvrouwen te Amsterdam (2000-2005) al een aantal keer stage gelopen in de Zaanstreek. Sinds februari 2009 heeft zij als vaste waarneemster voor de Heilema’s gewerkt, per 1-7-2016 is zij toegetreden tot de maatschap en per 1-1-2019 heeft zij deze praktijk samen met een collega overgenomen. Daarnaast is Cindy sinds januari 2022 mede-voorzitster van het VSV Zaanstreek-Waterland. Zij is actief in verschillende regionale werkgroepen.
Joost Zwart is sinds 2012 werkzaam als gynaecoloog in het Deventer Ziekenhuis. Hij volgde zijn opleiding in de regio Leiden en promoveerde op de Lemmon-studie, een landelijke studie naar ernstige maternale morbiditeit in Nederland. Hij is sinds 2012 nauw betrokken bij de organisatie van de geboortezorg in de regio en is sinds de oprichting in 2019 als bestuurslid verbonden aan de integrale geboortezorgorganisatie (IGO) Salland. Juiste zorg op de juiste plek was voor hem al een speerpunt voordat de term bestond, waarbij het uitgangspunt is dat de eerstelijns verloskundige expliciet een meerwaarde heeft op het gebied van begeleiding van de fysiologische zwangerschap.
Wouter Meijer is werkzaam als adviseur bij Samergo, de Regionale Ondersteuningsstructuur (ROS) in de regio Rijnmond, ZHZ en Zuid-Hollandse Eilanden. Hij heeft in Zuidwest-Nederland partijen in de regionale geboortezorg geadviseerd over de aanpak van de capaciteitsproblematiek, zowel tijdens de COVID-crisis als in de jaarlijkse zomerpiek. Hij heeft affiniteit met verandervraagstukken die impact hebben op de organisatie en bekostiging van toekomstbestendige zorg.
Louisa Hoogmoed is een ervaren klinisch verloskundige, verbonden aan het Zaans Medisch Centrum.Zij is actief op het gebied van zorgverdeling binnen de geboortezorg in de regio Zaanstreek en voorzitter van de projectgroep ‘Afmaken baringen met milde medische indicatie’
Lees ook
