Ambtenaren en beleidsadviseurs
Ambtenaren kunnen invloed uitoefenen op de politieke besluitvorming of beleid door middel van het informeren en adviseren van de bestuurders. Afhankelijk van hun positie, op welke afdeling zij werken en welke dienst zij uitvoeren, kan deze invloed aanzienlijk zijn.
Binnen de gemeente zijn verschillende soorten ambtenaren werkzaam. De hoogste ambtenaar is de Gemeentesecretaris. Deze leidt de ambtelijke organisatie en is verantwoordelijk voor succesvolle invoering van beleid en kwalitatief goede dienstverlening voor de burgers. De rol van gemeentesecretaris is ook een strategische: hij of zij adviseert het College van B&W, waarbij geschakeld wordt tussen wat de politiek wil en wat het ambtelijk apparaat kan.
Binnen de gemeente zijn verschillende afdelingen werkzaam, met verschillende afdelingsmanagers/ directeuren. Een afdeling kan weer onderverdeeld zijn in verschillende teams, al dan niet met teammanagers. De teams bestaan uit verschillende beleidsambtenaren, met verschillende verantwoordelijkheden (afhankelijk van de grootte van de ambtelijke organisatie).
Ambtenaren werken op verschillende beleidsterreinen. Bij Kansrijke Start zijn vaak beleidsmedewerkers betrokken vanuit Jeugd, en binnen de gemeentes vindt vaak samenwerking plaats met o.a. Publieke Gezondheid, Onderwijs en Armoede- of Minimabeleid (en soms Werk en Inkomen). De namen van de beleidsafdelingen kunnen overigens sterk verschillen per gemeente!
Beleidsadviseurs kunnen invloed op het gemeentebeleid uitoefenen, op verschillende lagen. Beleidsadviseurs:
- Adviseren wethouders op inhoud en proces.
- Ondersteunen wethouders en het college, bijvoorbeeld door het beantwoorden van vragen van de gemeenteraad, voorbereiden van de begroting etc.
- Kunnen inhoudelijke beleidsvoorstellen doen. (soms verplicht vanuit wetgeving, bv Nota Volksgezondheid)
- Kunnen opdrachtgever zijn voor organisaties die subsidie of een opdracht ontvangen van een gemeente.
- Zijn aanspreekpunt voor (groepen) bewoners en organisaties.
Politiek is de wethouder altijd verantwoordelijk. Beleidsadviseurs kunnen technische vragen beantwoorden, maar geen politieke. Beleidsadviseurs laveren eigenlijk altijd tussen het uitvoeren van taken als algemeen beleid (en minder qua individuele casuïstiek). Wat voor hen ook lastig is: politiek gaat altijd voor.