Transitiekosten en frictiekosten

Om uiteindelijk ook echt tot zorgverschuiving te komen, maken samenwerkingsverbanden ook (eenmalige) kosten om de overstap (transitie) van de huidige situatie naar de nieuwe situatie te kunnen maken. Denk aan kosten voor: programmamanager, ontwerpen samenwerking- en bedrijfsprocessen, onderzoek businesscase, verhuiskosten, overbrengen van data van het ene ICT-systeem naar het andere ICT-systeem et cetera.

Transitiekosten

Er zijn verschillende manieren om deze transitiekosten gefinancierd te krijgen:

  • Ga na hoeveel deelnemers bereid zijn en in hoeverre zij de mogelijkheid hebben om zelf financiering te organiseren voor de samenwerking.
  • Kijk of projectgelden georganiseerd kunnen worden. Bijvoorbeeld via zorgverzekeraars vanuit de transformatiemiddelen uit het Integraal Zorg Akkoord (IZA) of ROS-gelden. IZA-transformatiegelden: voor regionale plannen (regionaal, complexer, multidisciplinair) kunnen transformatiegelden aangevraagd worden.
  • Toeslag Integrale Geboortezorg: een aantal zorgverzekeraars is bereid deze middelen in te zetten voor procesmatige begeleiding van de zorgverschuiving.
  • Zoek voor samenwerking rond kennisactiviteiten uit welke onderzoeksubsidies eventueel beschikbaar zijn via ZonMw.

Frictiekosten

Frictiekosten zijn de kosten die doorlopen bij de zorg-overdragende partij terwijl de daarbij behorende inkomsten wegvallen. Een voorbeeld hiervan is als verloskundigen in een geboortecentrum eerstelijns bevallingen begeleiden met gebruikmaking van lachgas. Het aantal verwijzingen naar de tweede lijn zal naar verwachting dalen; dit betekent dat het ziekenhuis minder DBC’s declareert.

Deze kosten kunnen mogelijk worden vermeden c.q. opgelost worden door bijvoorbeeld personeel van werk naar werk te begeleiden, alternatieve bestemming voor vastgoed te zoeken, apparatuur aan verkrijgende partij over te dragen et cetera. Wat daarna overblijft zijn alleen de significante, reële en onvermijdbare frictiekosten (vervroegde afschrijvingen, afbouw overhead, eventuele afvloeiingsregeling et cetera).

Berenschot maakte hierover een onderzoeksrapport, waarin veel informatie en adviezen zijn uitgewerkt.

Zorgverzekeraars kunnen voor frictiekosten gebruik maken van de transformatiegelden. Dit is een onderwerp om te bespreken met de zorgverzekeraar. Als meer cliënten zich melden dan het ziekenhuis op kan nemen vanwege capaciteitsproblemen kan de vrijgekomen capaciteit worden opgevuld. Het ziekenhuis declareert dan evenveel DBC- en overige zorgproducten, maar wel voor cliënten met een andere/ zwaardere zorgvraag. Aanbevelingen om frictiekosten te voorkomen, accepteren of compenseren zijn op pagina 32 van dit onderzoeksrapport te vinden.