Deze toolkit/handreiking:

  • Brengt bestaande informatie bij elkaar en biedt handvatten om het verschuiven van zorg ook financieel goed in beeld te brengen en vervolgens met elkaar en met zorgverzekeraars hierover het gesprek te kunnen voeren.
  • Richt zich op één van de doelen binnen de landelijke beweging richting Passende zorg; het verplaatsen van zorg naar dichtbij de cliënt als het kan en verder weg als het moet. In de handreiking laten we de andere twee doelen van passende zorg buiten beschouwing, te weten het vervangen van zorg door nieuwe vormen van zorg zoals eHealth en domotica en onnodig dure zorg of overbodige zorg voorkomen die niet passend is (ook wel bekend als de 3 V’s)[2].
  • Gaat over ‘verplaatsing van zorg’ binnen netwerken van (klinisch) verloskundigen, kraamverzorgenden, gynaecologen, verpleegkundigen O&G en ziekenhuizen, die met wederzijds goedvinden en blijvende betrokkenheid samenwerkingen aangaan. Samenwerking waarbij de zwangere, haar partner en de (ongeboren) baby boven alles gaan. Waar partijen ernaar streven het ook financieel op een voor alle partijen passende én doelmatige manier met elkaar te regelen. Dat wil zeggen goede zorg op het juiste moment aan de juiste zwangere, waarbij de kosten en investeringen in balans zijn met de kwaliteit. Denk aan verschuivingen van zorg naar de juiste plek, van de tweede naar de eerste lijn of thuissituatie, van de eerste lijn naar de thuissituatie, de nulde of de eerste lijn (kraamzorg of verloskundige) naar de tweede lijn of vice versa. Of bijvoorbeeld meer gezamenlijk aangeboden zorg op gebieden waar de zorg voorheen monodisciplinair werd gerealiseerd.
  • Gaat ervan uit dat de bekostiging de zorginhoud en organisatie van de zorg volgt. De bekostiging is een middel om de zorginhoudelijke visie waar te maken en uiteraard geen doel op zich. Het is daarom handig te begrijpen hoe de bekostiging kan werken om inhoudelijke dromen te verwezenlijken.
  • Gaat niet in op de organisatie van het Verloskundige Samenwerkingsverband (hierna: VSV) en/of de zorginhoudelijke verschuiving (kwaliteit).
  • Biedt geen rekenschema om een business case door te rekenen.

Doel van deze toolkit/handreiking

Uit een raadpleging van VSV’s door het CPZ blijkt dat partijen/ zorgverleners in een aantal regio’s aan de slag zijn om met elkaar concrete stappen te zetten ten aanzien van zorgverschuiving, ieder op zijn eigen wijze en in zijn eigen tempo. Vanuit de inhoud van zorg kijken zij samen hoe zij de zorg passend kunnen verlenen, maar het ‘mee schuiven’ van geld blijkt daarbij vaak een uitdaging, zowel bij de monodisciplinaire als integrale bekostiging. Zodra het over de financiën gaat, wordt het spannend. Dat is aan de ene kant begrijpelijk, maar aan de andere kant is de financieringsvorm niet meer dan een middel om dat wat de zorgverleners voor ogen hebben mogelijk te maken. Het financiële vraagstuk als een hete aardappel teveel vooruit schuiven is soms verspilling van tijd; maar te snel en zonder de benodigde tussenstappen de financiën proberen te regelen, geeft ook onnodige spanningen.

Dus: hoe zorg je dat het regelen van de bekostiging geen belemmering is, maar juist helpt om je doelen te bereiken? Er zijn ook binnen de monodisciplinaire bekostiging enkele mogelijkheden.

Deze toolkit bevat de tekst uit de handreiking bekostiging zorgverschuiving die in juni 2024 op kennisnetgeboortezorg is verschenen. Deze pdf kun je hieronder downloaden.

Mocht je vragen hebben die niet beantwoord worden in deze handreiking, neem dan contact met ons op. Marleen Kruijt – de Ruijter: marleenkruijt@collegepz.nl
Margreet Vroomen: margreetvroomen@collegepz.nl
Daarnaast kun je ook terecht bij de zorginkopers van je eigen zorgverzekeraar(s).

[1]      De definitie van de NZa luidt “het doelbewust en doelgericht vervangen van een (deel van een) bestaande voorziening door een (deel van een) andersoortige voorziening, waarbij de oorspronkelijke functie vervuld blijft worden en wel voor een vergelijkbare patiëntenpopulatie”

Definitie NZa rapport Advies Substitutie 2012 / D. Wiersma, H. Kluiter, F. Nienhuis, M. Rüphan, R. Giel, ‘Evaluatieonderzoek naar substitutie in de GGZ’, Tijdschrift voor Psychiatrie 31(9), 1989”

[2]       Bron: Zorginstituut Nederland, kader Passende zorg, 2020. Link: Kader Passende zorg | Advies | Zorginstituut Nederland